Depressieve jongeren aan hun lot overgelaten

Voor jongeren is de drempel hoog om naar de psychiater te stappen.

Slechts 27 procent van de tieners die antidepressiva nemen, combineren die behandeling met psychotherapie. "Jongeren met een depressie worden niet naar behoren opgevolgd. Ze dreigen later zwaarder te hervallen."

Over de behandeling van jongeren met een depressie zijn internationale richtlijnen duidelijk: een psychotherapie krijgt voorrang op antidepressiva. Maar in ons land volgt slechts zo"n 27 procent van de jongeren die antidepressiva nemen, ook een psychotherapie. Dat concluderen de Onafhankelijke Ziekenfondsen uit een studie bij hun leden tussen de 12 en 18 jaar.

Naar schatting kampen tussen de vier en vijf procent van de tieners in ons land met een depressie. Van hen volgt maar één op de twintig uitsluitend psychotherapie. "De behandeling van depressieve jongeren staat dus haaks op de aanbevelingen", zegt Philippe Van Wilder, directeur van de studiedienst. "De meesten krijgen alleen een pil voorgeschreven."

"De helft van de jongeren haakt bij de behandeling met antidepressiva dan ook nog te snel af. Een therapie met antidepressiva heeft alleen zin als ze minstens zes tot negen maanden duurt. De helft van de jongeren neemt ze echter nog geen twee maanden."

Jongeren met een dip of met een echte depressie worden dus aan hun lot overgelaten, zegt Van Wilder. "Wat dan weer de kans verhoogt dat ze later hervallen en een ernstige depressie ontwikkelen."

Volgens de analyse van de Onafhankelijke Ziekenfondsen is het in zes van de tien gevallen de huisarts die de antidepressiva aan jongeren voorschrijft. "Wat niet wil zeggen dat ze de bal misslaan als ze antidepressiva voorschrijven", aldus Van Wilder. "Een doorverwijzing naar een psychiater is niet altijd evident."

Achterliggende problemen

"De wachtlijsten van psychiaters zijn lang, het kan maanden duren vooraleer een therapie van start gaat. Bovendien is voor jongeren de drempel vaak hoog om naar een psychiater te stappen. Als de patiënt weigert om zich te laten behandelen door een psychiater, heeft de huisarts weinig keuze. Antidepressiva zijn dan de enige behandeling die de huisarts kan aanbieden."

Volgens Koen Demyttenaere, professor psychiatrie aan de KU Leuven, is een psychotherapie bij een depressie wel belangrijk. "In de overgrote meerderheid van de gevallen zit er meer achter een depressie dan een puur biologisch probleem. De persoonlijkheid of de levensomstandigheden van de patiënt spelen de depressie in de hand. Om een later herval te voorkomen, moeten die problemen onderhanden worden genomen."

Demyttenaere beaamt dat de drempel voor velen hoog is om naar een psychiater te gaan. "De helft van mijn studenten zegt zelfs dat ze met depressieve klachten niet naar een psychiater zouden gaan. Ze zouden eerder bij een psycholoog aankloppen. Maar die zijn tot dusver niet erkend om psychotherapie te geven."

De ziekenfondsen pleiten nu voor een erkenning van de psychotherapie bij klinisch psychologen. Van Wilder: "Dat zou de huisartsen meer armslag geven bij de behandeling van jongeren met een depressie."

Wetsvoorstel

Koen Lowet, sectorverantwoordelijke klinische psychologie bij de Belgische Federatie van Psychologen, gaat daar helemaal mee akkoord. "Al zouden we blijven samenwerken met psychiaters en met artsen, alleen al voor eventuele voorschriften voor medicatie."

Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx (PS) meldt dat een erkenning van de klinisch psychologen en de psychotherapie op komst is. "Normaal gezien zal het parlement in september er een wetsvoorstel over indienen", zegt haar woordvoerster Katleen Sottiaux. "We hopen voor het einde van het jaar een consensus te hebben."

Bron: De Standaard 09/08/2013 - Maxie Eckert

Op dit artikel kwam in 'Brief van de dag' een reactie van een ervaringsdeskundige