Sergio Herman, Selah Sue en Frank Van Massenhove. (foto's van Topambtenaar Frank Van Massenhove vertelt in De Standaard (26/04) over zijn depressie, de slaapmiddelen die de oprukkende paranoia wegnamen, de antidepressiva die hem rustiger maakten. Zangeres Selah Sue vertelt in Reyers laat dat ze sinds haar achttiende antidepressiva neemt: "Ik was nooit geraakt waar ik nu ben '“ persoonlijk of in mijn carrière '“ zonder medicatie." En de kok Sergio Herman vertelt in Het Nieuwsblad hoe hij depressief werd toen bij zijn vader dementie werd vastgesteld, wat dan weer leidde tot spanningen thuis. "Pas na antidepressiva, kalmeringsmiddelen en een gesprek met de psychiater zat ik eindelijk weer op het goede spoor."
Sneuvelt, na het taboe op burn-out en depressie, nu ook het taboe om te spreken over de pillen die je op de been houden? We horen psychiater Dirk De Wachter zijn hoofd schudden aan de andere kant van de lijn. "Het taboe rond psychische problemen is helemaal nog niet gesneuveld! Er is nog een hele lange weg te gaan. De personen die je noemt, zijn uitzonderingen. Maar psychische problemen komen zoveel vaker voor dan we denken. Er zijn ook veel mensen die erdoor in de miserie raken en die niet aan bod komen."
Toch zijn de recente getuigenissen een goede zaak. "Drie zeer succesvolle mensen die de moed hebben om te spreken over hun depressie, angsten of burn-out: uiteraard ben ik daar voor. Psychiaters zijn een paar jaar geleden beginnen te spreken over wat ze in hun praktijk zien, en dat heeft een verschil gemaakt. Maar ik kan enkel geloofwaardig spreken als ik mijn betoog met getuigenissen kan onderbouwen. Een bekend persoon die getuigt, dat heeft tien keer zoveel impact bij het grote publiek."
"Een lief meisje als Selah Sue die zegt dat ze medicijnen neemt en begeleid wordt, dat opent bij veel mensen de ogen: het is gewoner dan ik dacht. Sinds ze op televisie was, heb ik al tientallen mails gekregen van mensen die dezelfde problemen hebben. Zij heeft waarschijnlijk nog meer reacties gekregen. Maar ik wil nu niet triomfantelijk doen. Haar getuigenis was vooral zo goed omdat ze niet als een emotionele biecht werd gebracht inReyers laat, maar bedachtzaam, authentiek en heel genuanceerd."
Prestatiemaatschappij
Even bellen naar onze apotheek om te weten hoe groot het taboe is. Durven mensen luider om condooms vragen dan om antidepressiva? "We horen hier zelden hardop 'Prozac' zeggen, mensen schuiven het voorschrift over de toonbank en stellen het op prijs dat we het doosje al in een zakje stoppen voor we het overhandigen, zodat niemand ziet dat ze 'kalmeerpillen' nemen. En nochtans zijn het er véél. Soms zie ik twee klanten staan en denk ik: jullie zouden eens moeten weten dat jullie al jaren dezelfde medicijnen nemen."
Een op de acht Belgen slikt antidepressiva; vorige zomer spoorde de overheid onze huisartsen nog aan om minder voor te schrijven. "En daar sta ik ook achter", zegt De Wachter. "Het gaat er niet om dat iedereen nu zegt: ik pak ook pillen. Het gaat erom dat erover wordt gesproken, en dat we beseffen dat het discours complex is. Eén: succesvolle mensen zijn niet altijd vrolijk. Twee: psychische problemen los je niet alleen op met pillen, maar ook met praten. Drie: de verwachtingen van onze maatschappij liggen hoog en niet iedereen kan ze voortdurend aan."
In de aflevering van Reyers laat ging de Amerikaanse placebo-expert Irving Kirsch tekeer tegen antidepressiva, die volgens hem vaak niet meer dan placebo"s zijn. "En dat was dan ook weer niet genuanceerd", zegt De Wachter. "Er zijn mensen die te lang medicijnen nemen, of de verkeerde medicijnen. We weten dat we nog veel kunnen verbeteren door de opleiding geneeskunde aan te passen: artsen zouden meer kennis van psychiatrie in hun praktijk kunnen gebruiken. Maar het gevaar van zo"n doembericht is dat mensen die hun antidepressiva echt nodig hebben, ze niet meer nemen of niet willen dat de huisarts of psychiater ze voorschrijft."
"Vergelijk het met antibiotica, waarover de laatste jaren een goede sensibilisering heeft plaatsgevonden. Antibiotica kunnen ongelooflijk levensreddend zijn, maar je neemt ze niet voor een griep. Zo is het ook met antidepressiva: we moeten ze veel minder vaak voorschrijven, maar veel gerichter."
Een stoere vent als Sergio Herman die bekent dat ook hij hulp heeft gezocht, dat lucht op bij mensen die zich niet sterk genoeg voelen voor onze prestatiemaatschappij. "Het maakt dingen los", zegt De Wachter. "Maar we moeten nog véél verder gaan. We mogen niet te zelfgenoegzaam worden omdat een paar mensen de moed hebben gehad om te spreken."
Bron: De Standaard 13/05/14
Auteur: Inge Schelstraete
