Psychisch probleem? Dan geen verzekering...

Belgische psychiaters klagen discriminatie aan bij aanvullende verzekeringen

Bij de meeste aanvullende verzekeringen, waarmee u zich kunt beschermen tegen risico's als inkomensverlies, ziekte of invaliditeit, vallen psychiatrische patiënten compleet uit de boot. 'Een manifest onrecht', vinden de Belgische psychiaters. Minister van Consumentenzaken Kris Peeters (CD&V) plant overleg met Assuralia.

Het was schrikken voor Saar (35) toen de factuur van haar opname in de bus viel. Enkele jaren geleden moest ze zich noodgedwongen laten opnemen in een psychiatrisch centrum. De diagnose: een acute depressie. De remedie: drie maanden opname, intensieve therapie en medicatie.

"Dat heeft me toch zo'n 1.200 euro per maand gekost", zegt de leerkracht Nederlands. "Je gaat ervan uit dat een hospitalisatieverzekering zoiets dekt, maar dat viel dus dik tegen." Bovendien blijft haar depressie haar tot op vandaag financieel achtervolgen.

"Toen ik een appartementje kocht en een schuldsaldoverzekering wou aanvragen, ben ik zo stom geweest om eerlijk te zijn over mijn opname. Baf, een bijpremie van 75 procent. Nochtans gaat het vandaag erg goed met mij. Ik neem zelfs geen medicatie meer. Maar blijkbaar zit ik nu in het hokje 'psychiatrisch patiënt' en ben ik gedoemd om bij allerlei verzekeringen extra te moeten betalen."

Saar is zeker niet de enige die hiermee te maken krijgt. Of het nu gaat om hospitalisatieverzekeringen, auto- of reisverzekeringen of een schuldsaldo: bij psychische problemen komen de maatschappijen niet of nauwelijks tussenbeide, is het bijna onmogelijk om er uberhaupt een vast te krijgen of gaat de bijpremie de hoogte in.

De psychiaterverenigingen in ons land hebben het over "een schrijnende discriminatie" en een "manifest onrecht". Zeker bij hospitalisatieverzekeringen zorgt het onderscheid voor financiële problemen in een heleboel Belgische huishoudens.

Inconsequent

"Eigenlijk is dit fundamenteel oneerlijk en onethisch", benadrukt Geert Dom, voorzitter van de Belgische beroepsvereniging van psychiaters. "Zeker bij verslavingsproblemen zijn verzekeringsmaatschappijen onverbiddelijk, terwijl het gewoon om een ziekte gaat. De paradox: wie in het ziekenhuis belandt met een maagperforatie of levercirrose na twintig jaar alcoholmisbruik, krijgt dat allemaal netjes terugbetaald. Maar wie aan het fundament van zijn problemen wil werken, moet dat uit eigen zak doen."

Bovendien zijn polissen in vele gevallen niet transparant, waardoor mensen onterecht denken dat ze wél verzekerd zijn. "Maar dan staat in de kleine lettertjes dat psychiatrische problemen uitgesloten worden", zegt Kirsten Catthoor van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie (VVP). "Of het zit wel in de polis, maar het is beperkt in de tijd. Ze maken het mensen heel erg moeilijk om een opname terugbetaald te krijgen."

Zowat dagelijks moet zij zich als psychiater in Stuivenberg bezighouden met verzekeringskwesties. Is er toch een terugbetaling voorzien, dan moet dat gespekt worden met lijvige verslagen. "Mensen zien soms het bos door de bomen niet meer", zegt Catthoor. "Ik ben ervan overtuigd dat heel wat mensen niet het geld krijgen waar ze recht op hebben, louter door die administratieve drempel."

Hoe absurd de discussies soms zijn, bewijst de getuigenis van Jack (64), die momenteel op een psychiatrische afdeling verblijft. "Vorig jaar kreeg ik encefalitis, een ontsteking van de hersenen", legt de man uit. "Door die ziekte ging mijn geheugen achteruit, kreeg ik cognitieve problemen en had ik moeite met remmingen. Uiteindelijk moest ik in de psychiatrie opgenomen worden."

Wordt een opname voor encefalitis netjes vergoed door zijn aanvullende hospitalisatieverzekering, dan geldt dat niet voor psychiatrische problemen. Nu moet zijn arts bewijs leveren dat de hersenontsteking de oorzaak van alle ellende is. Geen makkelijke klus en in de tussentijd blijft zijn bankrekening leeg. "Het is heel erg inconsequent", besluit Jack.

Moeilijk objectiveerbaar

Minister van Werk en Consumentenzaken Kris Peeters (CD&V) erkent dat er een lacune is en plant dan ook overleg met Assuralia. "Verzekeringsondernemingen kunnen alvast duidelijker communiceren over wat al dan niet vervat zit in de verzekering", meldt zijn kabinet.

Bij Assuralia, de Belgische beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen, beseffen ze dat mentaal leed in hun polissen weinig ruimte krijgt. "Dat komt omdat het om moeilijk objectiveerbare risico's gaat", zegt woordvoerder François de Clippele. "Verzekeraars zullen altijd precies berekenen welk risico ze aangaan en welke prijs ze daarop kunnen plakken. Voor allerlei situaties en ziektebeelden beschikken ze daarbij over tonnen ervaring en statistieken. Bij psychiatrische problemen ligt dat moeilijker. Bovendien moet je rekening houden met de omvang van het aantal verzekerden. Bij aanvullende verzekeringen is dat beperkt."

Willen we opnames in de psychiatrie vergoeden, dan zullen de polissen volgens hen onherroepelijk een pak duurder worden.

Toch vragen de psychiaterverenigingen zich af of het systeem niet herzien moet worden, zeker nu steeds meer mensen tijdens hun leven te maken krijgen met psychische problemen. "Persoonlijk vind ik dat de overheid die discriminatie moet aanpakken", zegt psychiater Geert Dom. "In Nederland of de Verenigde Staten staat letterlijk in de wet dat verzekeringsmaatschappijen geen onderscheid mogen maken tussen psychische en somatische stoornissen. Waarom kan dat hier niet? 'De drempel voor psychische hulp moet naar beneden', klinkt het als het over de hoge zelfmoordcijfers in ons land gaat. Wel, dit zou een manier kunnen zijn. Zorg er op zijn minst voor dat mensen hun behandelingen kunnen betalen."

Saar blijft in de tussentijd strijden voor een betaalbare schuldsaldoverzekering. "Ik heb al eens om een herziening gevraagd, maar zonder succes. Ik word gewoon van het kastje naar de muur gestuurd. Echt waar, ik vind het vreselijk dat ik hier financieel voor afgestraft wordt. Het was zwaar, maar ik ben mijn depressie dankzij talrijke cursussen en therapieën te boven gekomen. Dat de verzekeringsmaatschappijen een onderscheid maken tussen mentaal en fysiek leed, vind ik verschrikkelijk. Psychisch leed is even erg, dat kan ik u verzekeren."

(Bron: Sarah Vandekerckhove, De Morgen)

Reacties

De reactie van Ignaas Devisch, professor medische filosofie en ethiek, UGent en Arteveldehogeschool: "Mensen met psychiatrische aandoeningen uitsluiten van verzekerbaarheid is niet te rechtvaardigen" (zie link)

De reacties van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie in De Morgen: "Discriminatie van mensen met psychische problemen moet stoppen" (zie link)

Drie en een halve maand later

We zijn ondertussen 16 december. Dat er nog niks veranderd is in deze materie. merken we jammer genoeg in een artikel in De Standaard en in De Afspraak. Wauthier Robyns van Assuralia ziet het probleem niet...  Robyns stelt voor om bij verschillende maatschappijen te informeren. Wie weet zit er eentje tussen die wel wil tussenkomen. Een gesprek met Kris Peeters is er ondertussen geweest, zij het wel niet over deze problematiek. We volgen het op.